Rodzicu, jeśli obserwujesz, że twoje dziecko (częściej niż dzieci w jego wieku):
-
bije, gryzie, kopie, pluje
-
wyzywa, krzyczy, obraża
-
niszczy przedmioty, rzuca nimi
to:
- Zastanów się, czy dziecko coś zyskuje, zachowując się agresywnie w stosunku do otoczenia.
- Pomyśl, od kiedy obserwujesz takie zachowania u swojego dziecka. Czy może w tym czasie zaszły jakieś istotne zmiany w funkcjonowaniu Waszej rodziny, np. rozwód, narodziny dziecka, śmierć bliskiej osoby, wypadek samochodowy, pobyt w szpitalu, przeprowadzka itp. Jeżeli tak, to porozmawiaj o tym z dzieckiem, o tym, co czuje, czego się boi. Przekonaj je, że to, co się stało, to nie jego wina.
- Mów dziecku o swoich uczuciach i pytaj, co ono czuje.
- Naucz dziecko radzić sobie ze złością. Możesz podsunąć mu parę pomysłów, np.: zrób kilka głębokich wdechów, usiądź na chwilę w kąciku, zaśpiewaj piosenkę, pobiegaj, włącz spokojna muzykę, pokop piłkę. Być może dziecko ma już swój sposób.
- Nie pozwól, żeby zachowania agresywne służyły do osiągania celów.
- Ustal z dzieckiem katalog kar i nagród za konkretne zachowania.
- Nie pozwól, aby kara była formą agresji ze strony rodziców!
- Kara nie powinna trwać zbyt długo. Powinna być zadośćuczynieniem za winę.
- Nagradzaj dziecko nawet za niewielkie sukcesy – pochwal je, przytul, podaruj mu jakiś przywilej.
- Staraj się rozmawiać z dzieckiem, zapewniać o swoich uczuciach, doceniać jego wysiłki.
- Zastanów się, czy w Twojej rodzinie jest wszystko dobrze. Czy nie uczycie dziecka agresji swoim zachowaniem wobec pozostałych członków rodziny.
- Wpajaj dziecku normy moralne i zasady postępowania.
- Adekwatnie zaspokajaj potrzeby fizyczne i psychiczne dziecka, w tym potrzebę uznania społecznego, więzi emocjonalnej, poczucia bezpieczeństwa, akceptacji, samodzielności.
- Ucz dziecko konstruktywnego radzenia sobie z problemami, konfliktami i niepowodzeniami.
Główne objawy zespołu Aspergera:
- Dobry rozwój mowy w zakresie słownictwa i gramatyki.
- Problemy z rozumieniem mowy, ironii, sarkazmu, literalne rozumienie metafor.
- Zaburzenia mowy, np. nieprawidłowa intonacja głosu, mowa niedbała, jąkanie, połykanie głosek.
- Wąskie obsesyjne zainteresowania, np.: komunikacją miejską, samolotami, dinozaurami, matematyką itp.
- Stereotypie – trudności w zaakceptowaniu zmian, skłonność do schematycznych zachowań i sposobów funkcjonowania, np.: zawsze ta sama droga do domu, ta sama zabawa, ta sama potrawa. Próba zmiany tego stanu rzeczy wywołuje silną frustrację i może być przyczyną zachowań agresywnych.
- Zaburzenia kontaktów społecznych – trudności w relacjach z rówieśnikami, w dostosowaniu się do przyjętych norm, opór wobec oddziaływań wychowawczych, trudności w dostosowaniu się do miejsc i sytuacji, zaburzenia w kontakcie wzrokowym.
- Niezgrabność ruchowa, niska sprawność manualna rąk.
- Zbyt wysoka lub zbyt niska wrażliwość na bodźce zmysłowe i nieadekwatna reakcja na nie – np.: światło, dźwięk, dotyk, temperatura otoczenia.